Γράφει : Ο Γιωργος Γκορέζης
Ο πολυετής διπλωματικός πόλεμος μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας στα πλαίσια της συμμαχίας του ΝΑΤΟ γέρνει υπέρ της Τουρκίας, με τη συγκατάθεση της Ελλάδος στην τοποθέτηση τούρκου διοικητή στο νατοϊκό στρατηγείο της Λάρισας. Η Τουρκία με σύμμαχο τις ΗΠΑ πίεζε από τη δεκαετία του 50 και τελικά πέτυχε στις 7 Μαϊου του 2009 να χαθεί η ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο υπό την έννοια του Αρχιπελάγους. Επί δύο χρόνια την επιχειρησιακή ευθύνη στο Αιγαίο από πλευράς ΝΑΤΟ θα την ορίζει ο Τούρκος διοικητής του στρατηγείου της Λάρισας με τον Αμερικανό διοικητή και τον Τούρκο υποδιοικητή του στρατηγείου της Σμύρνης!
Το ευνοϊκό κλίμα που είχε δημιουργηθεί στην Ευρώπη με Υπουργό των Εξωτερικών τον Γιώργο Παπανδρέου καταφέραμε τελικά να το αντιστρέψουμε. Στο Ελσίνκι η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε θέσει τον όρο στην Τουρκία ότι πρέπει μέχρι το 2004 να επιλύσει τις διαφορές της με την Ελλάδα, αν θέλει να έχει ευρωπαϊκή προοπτική. Και στην Κοπεγχάγη είχε δώσει νέο ραντεβού με την Τουρκία για το τέλος του 2004, προκειμένου να εξετασθεί η πρόοδος σε θέματα διεθνούς δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για να ορισθεί ημερομηνία έναρξης συνομιλιών ένταξης της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η κυβέρνηση της Ν. Δ. δεν κεφαλαιοποίησε το πλεονέκτημα αυτό. Τουναντίον, ο Κ. Καραμανλής με συνέντευξη του στο CNN το 2004 αποσύνδεσε την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τις Ελληνοτουρκικές διαφορές. Σήμερα βιώνουμε τις συνέπειες της de facto αναβάθμισης της Τουρκίας που δημιουργεί η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Το γεγονός αυτό , σε συνδυασμό με τη νέα αντίληψη του ΝΑΤΟ για την ανάπτυξη ενός πλέγματος σχέσεων με τα μουσουλμανικά κράτη της περιοχής, έχει αποθρασύνει την Τουρκία. Οι συνεχιζόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου των 10 ν.μ., η μη αναίρεση του casus belli για το αναφαίρετο δικαίωμα μας επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. , και οι συνεχιζόμενες εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος της χώρας μας αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Όλα ξεκίνησαν με την έξοδο της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ το 1974, που άφησε τους Τούρκους να αλωνίζουν στη Συμμαχία, θέτοντας θέματα αποστρατικοποίησης των νήσων και κυρίως του συμπλέγματος Λήμνου – Σαμοθράκης και Αγ. Ευστρατίου. Το πέτυχαν με την αμφισβήτηση του Εγγράφου της Στρατιωτικής Επιτροπής (Military Committee Document) MC 61, που καθόριζε τα επιχειρησιακά όρια του ΑΤΑ εντός του FIR Αθηνών και του αντιστοίχου MC 36, που διασφάλιζε την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο Πέλαγος με βάση τη φιλοσοφία του Αρχιπελάγους.
Τη δεκαετία του 1980 άρχισε η προσπάθεια επανένταξης της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, αλλά η Τουρκία δεν συμφωνούσε και δεν συμφωνεί ακόμη σε αποφάσεις που αφορούσαν τη δημιουργία χερσαίου νατοϊκού στρατηγείου στην Ελλάδα, την εφαρμογή των βασικών κειμένων της Στρατιωτικής Επιτροπής που διασφάλιζαν τον επιχειρησιακό έλεγχο του εναέριου χώρου εντός FIR Αθηνών και του Αιγαίου συνολικά από την Ελλάδα (MC 61 και MC 36) και την στρατιωτική χρήση της Λήμνου εκ μέρους του ΝΑΤΟ. Σε περίοδο ειρήνης τη θεωρεί αποστρατικοποιημένη. Τη δεκαετία του 1990 έπειτα από έντονες διαπραγματεύσεις αποφασίσθηκε η εγκαθίδρυση στην Ελλάδα ενός Χερσαίου Στρατηγείου και ενός Κέντρου Συντονισμού Αεροπορικών Επιχειρήσεων( Combined Air Operation Center-CAOC ), τα οποία και πάλι εξαιτίας της τουρκικής στάσης παρέμεναν για πολύ χρόνο ανενεργά.
Τα Στρατηγεία αυτά ενεργοποιήθηκαν τελικά το 1998 στο πλαίσιο της νέας δομής του ΝΑΤΟ, που σε ό,τι αφορά τη Νοτιοανατολική περιοχή προέβλεπε από ένα χερσαίο υποστρατηγείο σε Ελλάδα (Τίρναβος) και Τουρκία (Σμύρνη) και από ένα αεροπορικό υποστρατηγείο CAOC σε Ελλάδα (Λάρισα) και Τουρκία (Εσκί Σεχίρ).
Στις αρχές του 2000 αποφασίστηκε η νέα δομή του ΝΑΤΟ στη Νότια Περιοχή να περιλαμβάνει τον Νατοϊκό Διοικητή Νοτίου Περιοχής (Regional Commander SOUTH), τρεις Τμηματικούς Διοικητές (Χερσαίος – Ναυτικός – Αεροπορικός), και δύο CΑΟC. Αποφασίστηκε το εναπομείναν Αεροπορικό Στρατηγείο (CC ΑΙΖ) να είναι στη Σμύρνη και το 4ο CAOC της νέας δομής στη Λάρισα (στη θέση του CAOC 6 της παλαιάς δομής). Επιπλέον και μέχρι τα νέα CAOC να αποκτήσουν πλήρεις επιχειρησιακές δυνατότητες αποφασίσθηκε η παράλληλη λειτουργία και των παλαιών CAOC μεταξύ των οποίων και του τουρκικού στο Εσκί Σεχίρ.
Το 2003 η κατανομή των θέσεων είχε καθοριστεί ως εξής :
Στο Αεροπορικό Στρατηγείο Διοικητής Αμερικανός, Υποδιοικητής Τούρκος και θέσεις επιτελών για Ελληνες.
Στο CAOC της Λάρισας Διοικητής Ελληνας (ο Διοικητής του ΑΤΑ), Υποδιοικητής εκ περιτροπής Τούρκος και θέσεις για Τούρκους επιτελείς.
Τα CAOC της νέας δομής εδώ και δύο χρόνια απέκτησαν πλήρεις επιχειρησιακές δυνατότητες και άμεσα τέθηκε το θέμα της κάλυψης των θέσεων διοίκησης από τα έθνη. Εξαρχής η Τουρκία έθεσε θέμα ανάληψης εκ περιτροπής με την Ελλάδα σε διετή βάση της διοίκησης του CAOC 4 στη Λάρισα.
Έπειτα από δύο χρόνια συνεχούς αρνήσεως της Ελλάδας, το υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε από το ΓΕΕΘΑ να αποδεχθεί στη Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ στις 7 Μαϊου του 2009 την κατανομή των θέσεων σύμφωνα με την οποία: Στο CAOC 4 της Λάρισας η διοίκησή του δίδεται εκ περιτροπής σε Έλληνα και Τούρκο διοικητή ανά διετία. Την περίοδο που στο CAOC 4 θα υπάρχει Τούρκος διοικητής, στο Αεροπορικό Στρατηγείο της Σμύρνης θα υπάρχει Ελληνας επιτελάρχης και όχι υποδιοικητής, θέση που μονίμως έχει διασφαλίσει η Τουρκία.
Η διοίκηση του τούρκου πτέραρχου στο CAOC 4 της Λάρισας αναμένεται να είναι σε βάρος των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Αλλά και όπως αντιλαμβάνονται καλύτερον οι κατέχοντες τα της στρατιωτικής σχεδίασης, όταν το CAOC-4 της Λάρισας θα διοικείται από Έλληνα πτέραρχο, στο αεροπορικό στρατηγείο της Σμύρνης δεν θα υπηρετεί κανένας Έλληνας διευθυντής (DACOS) στις κρίσιμες επιτελικές θέσεις Α3 (Επιχειρήσεις), Α5 (Σχέδια – Πολιτική) και Α7 (Ασκήσεις). Η παράλληλη ύπαρξη του Τούρκου Υποδιοικητή στη Λάρισα θα εξουδετερώνει τις επιχειρήσεις εναέριας επιτήρησης και αστυνόμευσης της πολεμικής μας αεροπορίας που θα γίνονται για τον έλεγχο των εθνικών μας συνόρων.